Ürünler

ts en 12845’e uygun yangın suyu pompa grupları

TS EN 12845 standardı sprinkler sistemlerinin dizaynı üzerine hazırlanmış olup NFPA 13 ile karşılaştırılabilir. TS EN 12845 standardının 10. bölümünün pompalar ile ilgili olması bir süre kafa karışıklığına sebep olmuş, TSE ilk etapta Türkiye’de birkaç pompa firmasına bu standardın kullanım iznini vermiş ancak daha sonra bu standardın tamamen yangın suyu pompaları ile ilgili bir standart olmadığına karar vermiş ve daha önce izin verdiği pompa firmalarının TS EN 12845’e ait belgelerini iptal etmiştir. Yine de bazı üretici firmalar tarafından TS EN 12845 ile ilgili çalışmalar devam etmiştir. Bu sebeple bu standardın, yangın suyu pompa grupları ile ilgili 10. bölümü hakkında bilgi verilmesi ihtiyacı doğmuştur.
* Pompa, tasarlanan debisindeki basıncının %70’inden az olmayan bir basınçta, yine tasarlanan debisinin %140’ını sağlayabilmelidir. Pompanın kapalı vana değeri yani sıfır debide pompanın verebileceği maksimum basıncının %125’ ini geçmemelidir. Bu şartlar zaten pompanın kararlı bir performans eğrisi oluşturmasını sağlamaktadır.
* Pompa ile motor arasındaki kaplin, bağımsız olarak ayrılabilmeyi sağlayan ve tesisat borularına müdahale etmeden pompa içlerinin muayene edilmesine veya değiştirilmesine imkân veren tip olmalıdır. 
* Borular pompadan bağımsız olarak desteklenmelidir. 
* 1 asıl 1 yedek olmak üzere yapılan dizaynlarda, her bir pompa belirlenen debi ve basıncı tek başına sağlayabilmelidir. 
* 2 asıl 1 yedek olmak üzere yapılan dizaynlarda her bir pompa, debinin en %50 sini istenen basınçta sağlamalıdır.
* Pompaların bulunduğu kısımda elektrik motorlu pompalar için 4˚C, dizel motorlu pompalar için 10˚C’de olmalıdır. 
* Su sıcaklığı 40˚C’yi geçmemelidir. 
* Su deposundaki maksimum su seviyesinin pompa emiş seviyesinden yüksek olduğu durumlarda, pompanın emme borusuna bir durdurma vanası konulmalıdır. 
* Basma hattında bir çekvalf ve bir durdurma vanası takılmış olmalıdır. 
* Jokey pompa bypass hattıyla ana hatta bağlı olmalı, emiş ve basma hattında birer tane vana, yine basma hattında 1 adet çekvalf konulmalıdır. 
* Pompa çıkış ağzına bağlanan konik boru, akış yönünde en fazla 20˚C açıyla genişleyen tipte olmalıdır. 
* Pompa basma hattına bağlanacak vanalar, konik borudan sonra sisteme bağlanmalıdır. 
* Pompanın emiş ağzına en az iki boru çapı uzunluğunda, bir düz veya konik boruya bağlanmalıdır. 
* Pozitif emme şartlarında, emme hattının çapı 65 mm’den az olmamalıdır. Pompa, istenen maksimum debide çalıştırıldığında borunun çapı 1,8 m/s’lik su akış hızını aşmayacak şekilde olmalıdır. 
* Negatif emme şartlarında, emme borusunun çapı 80 mm’den az olmamalıdır. Ayrıca pompa istenen azami akışta çalıştırıldığında 1,5 m/s’lik su akış hızı aşılmayacak şekilde olmalıdır. 
* Birden fazla pompa setinin montajının yapıldığı durumda, emme boruları birbirine bağlanmamalıdır.
* Kullanılacak jokey pompanın boyutu ve özellikleri, jokey pompanın çalışması durumunda tek bir sprinkleri bile açacak basıncı ve akışı sağlayamayacağı garanti altına alınarak belirlenir.

Sonuç olarak, TS EN 12845 standardının 10. bölümü yangın suyu pompa grupları için bazı temel şartları içermektedir. Ancak NFPA 20 ile gerek kapsam gerekse uygulamalar ile ilgili büyük farklar bulunmaktadır. Örneğin NFPA 20’nin negatif emiş durumuna izin vermemesi, hatta bunun için türbin tip denilen ayrı pompa tipine geçmesi örnek olarak gösterilebilir. 
Hangi standardı kullanmamız gerektiği konusunda ise, TSE’nin TS EN 12845 standardının pompalar ile ilgili olmadığına karar vermesi ile beraber aslında durum netleşmiştir.